✍️ علی مجتهدزاده – وکیل دادگستری
خوشحالی از برخورد منطقی نهادهای امنیتی و انتظامی با اعتراض مسالمتآمیز مردم اصفهان یک هفته هم دوام نداشت و روزهای چهارشنبه، پنجشنبه و جمعه با حمله نیروهای لباس شخصی و ماموران انتظامی اولین رگههای خشونت در اعتراض آب ظهور پیدا کرد. در این سالها آنقدر از زمین ماندن حقوق قانونی مردم برای اعتراض در مقابل حاکمیت و بیتوجهی به اصول قانون اساسی در این زمینه سخن گفته شده که تکرار آن ملال آور به نظر میرسد. در سالهای اخیر که تعدد اعتراضات عمومی در کشور به مراتب بیشتر از قبل شده و عموم این اعتراضات هم به سرعت رنگ خشونت به خود گرفته است، همواره انگشت اتهام نهادهای امنیتی، انتظامی و قضایی به سمت معترضان و اعمال آنها بود. آن توجیهات معمولا سه ضلع داشت؛ اول اینکه افراد معترض عموما عدهای فریب خورده یا آشوبطلب هستند نه مردم عادی. دوم اینکه راهبرد اعتراضات برای فراگیر شدن آن دست زدن به خشونت و تخریب عمومی بوده. سوم اینکه برآیند اقدام افراد معترض علیه عموم مردم و آرامش آنها بوده است. سوال این است که در تجمع اعتراضی روزهای اخیر اصفهان کدامیک از این سه ضلع توجیه خشونت وجود داشت؟ آیا نه فقط در ایران، بلکه در تمام دنیا امکان تجمعی آرامتر، متینتر و مدنیتر از آنچه که معترضان اصفهانی در روزهای اخیر انجام دادند وجود دارد که اعتراض آنها اینگونه با برخود خشونت آمیز مواجه میشود؟
نکته مهمتر در این میان این است که حتی نگرانی از درگیریهای منطقهای هم با توجه به فضایی که ایجاد شده بود رو به کاهش به نظر میرسید. چه در تجمع اصفهان و چه مناطق دیگر مانند چهارمحال و بختیاری به مراتب بیش از قبل شاهد طرح این موضوع توسط مردم عادی بودیم که بحران آب باید با یک راهکار ملی حل شود و به همین اعتبار لازم است راهکارهای منطقهای که مردم نواحی مختلف را در وضعیت تعارض منافع متقابل و درگیری با هم قرار میدهد، کنار گذاشته شود. به عبارتی حتی میشد دید که در این اعتراضات نوعی از عقلانیت منطقی برای حل بحران آب در ابعاد ملی نیز رو به فراگیر شدن بود و جوامع محلی کم کم به این نتیجه نزدیک شده بودند که با تقابل بر سر منابع آب نمیتوان بر این بحران غلبه کرد.
جالب اینکه احمد وحیدی، وزیر کشور روز پنجشنبه و همزمان با کلید خورد برخورد با معترضان موضوع آب در اصفهان، در یک سخنرانی در استان چهارمحال و بختیاری گفت که «نباید اجازه دهیم دشمن از موضوع کمبود آب در جهت اهداف خود استفاده کند چراکه هر بار از طریق ایجاد اختلال سعی دارد نمک روی زخم مردم بپاشد.» سوال از جناب وحیدی این است که آتش زدن چادر کشاورزان، حمله نیروهای انتظامی و لباس شخصی به مردم، بر هم زدن یک تجمع آرام و مدنی با توسل به خشونت و کشاندن دامنه خشونت و برخورد با معترضان از کف رودخانه زاینده رود به خیابانهای شهر و پرتاب گاز اشکآور، به سود چه کسی است؟ چطور با این کارها به قول خودتان جلوی رسیدن دشمن به اهدافش را گرفتید؟ یک اعتراض آرام و بدون درگیری که توسط حاکمیت به رسمیت شناخته شده بود بیشتر به سود دشمن تمام میشد یا وضعیتی که اکنون زمینه افزایش خشونت را فراهم کرده؟ شنیدن صدای کشاورزان خسارت دیده و همدلی با آنها بیشتر در پازل اهداف دشمن بود یا آتش زدن چادر آنها و پراکنده کردنشان با باطوم و گاز اشکآور؟ اینکه شعارهای آرام و بیحاشیه مردم در موضوع آب بعد از برخوردهای روزهای اخیر به شعار علیه بخشهای مختلف حاکمیت تغییر جهت داده، به نفع چه کسی است؟
خلاصه این است که آنچه در حد فاصل روزهای چهارشنبه به بعد در اصفهان رخ داد نه از نظر قانونی قابل توجیه است و نه از منظر تدبیر اداره امور، اینکه یک تجمع آرام و مسالمتآمیز که طی چند روز در آن حتی یک شاخه درخت هم نشکسته بود به سمت زد و خوردی خشونت آمیز منحرف گردد که دامنه آن وارد خیابان ها و سطح شهر اصفهان شود، بیهنری و بیتدبیری اعجابآوری نیاز دارد که گویا فقط مسئولان کشور ما از آن برخوردار هستند. گویی کسانی با این کارها میخواهند ثابت کنند که بیتدبیری نظام تصمیمگیری در این کشور انتها ندارد.