✍️ حسین یزدی
اتیوپی یا حبشه تاریخی به قدمت تمدن‌ها بزرگ بشری دارد.
حکومت معروف صبا در شمال فلات اتیوپی و اریتره امروزی بوده و پس از آن هم در این فلات، امپراطوری آکسام ایجاد شد که مانی، پیامبر ایرانی نام آن را به همراه امپراطوری‌های روم، پارسی و چین به عنوان چهار ابرقدرت زمان خود، مکتوب کرده است.
پس از آنکه در قرن۱۹ اروپاییان، آفریقا را بین خود تقسیم و آن را اشغال کردند تنها امپراطوری اتیوپی و لیبریا دو کشور مستقل قاره سیاه باقی ماندند.
اتیوپی پس از ارمنستان دومین کشور در جهان بود که مسیحیت را به عنوان دین رسمی خود پذیرفت و امروزه این کشور ۱۱۵ میلیون جمعیت دارد.
در اواخر جنگ جهانی دوم و در سال ۱۹۴۱ اریتره و اتیوپی توسط انگلیس و میهن پرستان اتیوپیایی از دست ایتالیا آزاد شدند و انگلستان حق حاکمیت پادشاهی سلاسی بر اتیوپی را با امضای توافقنامه انگلو – اتیوپیایی در دسامبر ۱۹۴۴، به رسمیت شناخت و پس از آن اتیوپی مدعی شد که اریتره بخشی از آن کشور هست و در اوائل سال ۱۹۵۰خواسته‌های اتیوپی محقق و مجمع عمومی سازمان ملل متحد اریتره را به عنوان یک استان اتیوپی شناسایی کرد.
در سال ۱۹۷۴ پادشاهی سلاسی به دست دررگ که یک نظامی هوادار شوروی بود سرنگون و حکومت کمونیستی در اتیوپی به وجود آورد، در حالیکه از اول سپتامبر سال ۱۹۶۱ جبهه آزادیبخش اریتره جنگ خود را برای آزادی این سرزمین آغاز کرده بود که در نهایت پس از ۲۹ سال در سال ۱۹۹۱ استقلال این کشور را به دست آورد.
این جنگ موجب شد که اتیوپی سواحل دریای سرخ خود را از دست بدهد و تبدیل به یک کشور محصور در خشکی شود و این مساله موجب جنگ‌هایی بین اریتره و اتیوپی تا سال ۲۰۱۸ شد که در نهایت آبی احمد نخست‌وزیر اتیوپی شد و با شعار آشتی با اریتره پیمان صلح دائمی بست و در سال ۲۰۱۹ برنده صلح نوبل هم شد.
آبی احمد اولین نخست وزیر از قوم اورومو بزرگترین قوم اتیوپی با ۴۰ درصد جمعیت بود و پیش از او نخست‌وزیرانی از قوم تیگرای به مدت ۳۰ سال قدرت را در این کشور در دست داشتند، قومی که مردمانش در استانی در شمال اتیوپی به همین نام ساکن هستند و تنها ۶ درصد جمعیت این کشور را شامل می‌شوند.
۳/۵ میلیون نفر از مردم تیگرای یا تیگرینیا در جنوب، مرکز و شمال اریتره و ۶/۵ میلیون نفر هم در کوهستان‌های شمالی استان تیگرای اتیوپی زندگی می‌کنند.
زمانی که جبهه آزادیبخش خلق تیگرای قدرت را در اتیوپی از دست داد اعلام استقلال در استان تیگرای اتیوپی و مناطق تیگرای نشین اریتره کرد.
زمانی که جبهه آزادیبخش خلق تیگرای اعلام استقلال کرد ارتش‌های اریتره و اتیوپی که نزدیک ۵۰ سال با یک دیگر جنگیده بودند اینک دست در دست هم به مناطق تیگرای یورش بردند و مِکِلِه مرکز تیگرای مورد شدیدترین بمباران‌ها قرار گرفت و کشتارهای هولناکی در تیگرای‌ها اتفاق افتاد.
بعد از آن سازمان ملل و قدرت‌های غربی به این کشتارها اعتراض کردند و این امر موجب شد اریتره عقب نشینی کند و اتیوپی به تنهایی در مقابل تیگرای‌ها صف آرایی کند و اینبار نوبت تیگرای‌ها بود که ارتش اتیوپی را هزاران کیلومتر عقب بنشاند و اکنون در نزدیکی ادیس‌آبابا پایتخت قرار گرفته‌اند.
دولت اتیوپی به مردم پایتخت و پنج استان بزرگ دیگر که در معرض اشغال قرار گرفته‌اند فرمان داده که به مراکز توزیع سلاح مراجعه کنند و مسلح شوند و از شهرهای خود دفاع کنند!
روز گذشته آبی احمد در یک سخنرانی که به نظر آشتی‌ناپذیر می‌رسید می‌گفت اتیوپی از بین نخواهد رفت و باقی‌خواهد ماند.
جبهه آزادیبخش خلق تیگرای هم می‌گوید پس از ساقط کردن آدیس‌آبابا گفتگو با دیگر جریانات سیاسی این کشور به غیر از آبی احمد را آغاز خواهد داد.
همچنین در ۲۲ ژوئن ۲۰۱۹ کودتایی هم در منطقه امهارا اتیوپی به وقوع پیوست که در آن بخش‌هایی از نیروهای امنیتی در این منطقه اقدام به کودتا علیه دولت محلی کردند. در این کودتا یک نیروی گارد حفاظت شخصی که طرفدار ملی گرایان جدایی‌طلب بود، ژنرال سه‌آر مکونن رئیس ستاد نیروهای دفاع ملی اتیوپی و همچنین دستیارش گیزا آبرا را به قتل رساند. دفتر نخست‌وزیر ژنرال آسامینیو تسیج رئیس نیروهای امنیتی امهارا را رهبر این توطئه دانست. اینترنت در تمامی ایالت‌های نه‌گانه اتیوپی قطع شد و در نهایت این شورش خنثی شد.
زمانی که انگلیس، عثمانی را ساقط کرد و ژئوپلتیک خاورمیانه را تغییر داد این منطقه را وارد نزاع‌های ملی و مذهبی بی‌پایان کرد که همچنان ادامه دارد.
زمانی هم که ژئوپلتیک در ۵۰ سال پیش در فلات اتیوپی بر هم خورد، آتش جنگ دیگر در این فلات خاموش نشد و این تمدن قدیمی و این کشور کهن در معرض نابودی قرار گرفته است.
کشورهایی که مردمان متفاوت دارند و ملتی واحد ندارند اگر به صورت فدرال و یا فدراسیون در نیایند در معرض خطر هستند.